Có rất nhiều loại máy lọc nước đang được bán trên thị trường. Rất nhiều thương hiệu nổi tiếng trong và ngoài nước. Với nhiều công nghệ khác nhau như lọc UF, lọc nano, lọc thẩm thấu ngược RO hay lọc giữ khoáng CDI. Ngoài ra là các loại máy lọc nước không rõ nguồn gốc xuất xứ. Nhìn là đã hoa mắt rồi chứ đừng nói là tìm hiểu sâu hay nghe tư vấn từ các saleman nhé. Là một người tiêu dùng thông minh, cần có một cái nhìn toàn diện hơn và đầy đủ hơn về nguồn nước và các loại máy lọc nước hiện nay để có thể sử dụng máy lọc nước một cách hiệu quả.
Nước mà chúng ta đang dùng là nguồn nước như thế nào?
Phần lớn các hộ gia đình ở thành thị đều đã được tiếp cận với nước máy. Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận khá nhiều các hộ dân ở nông thôn và các vùng sâu vùng xa chưa được tiếp cận với nước máy. Những hộ dân ở khu vực không có nước máy thông thường sẽ sử dụng các nguồn nước thay thế. Đó là nước giếng đào, nước giếng khoan, nước mưa hay nước từ sông suối ao hồ.
Tiêu chuẩn nước sạch dùng cho mục đích ăn uống và sinh hoạt.
Theo nghị định 117/2007/NĐ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2007 của Chính phủ về sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch có hiệu lực từ ngày 17 tháng 8 năm 2007, được sửa đổi, bổ sung bởi nghị định số 98/2019/NĐ-CP mới nhất thì chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt (ăn uống, vệ sinh của con người) phải bảo đảm theo các quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định.
Bộ Y tế ban hành quy chuẩn nước sạch mới nhất QCVN 01-1:2018/BYT sử dụng cho mục đích sinh hoạt và ăn uống. Quy chuẩn này tương đồng với tiêu chuẩn nước sạch chung của thế giới, Mỹ và Châu Âu. Điểm khác biệt chính trong QCVN 01-1:2018/BYT so với tiêu chuẩn nước sạch của Mỹ và Châu Âu là chỉ số TDS. Theo đó TDS giới hạn trong quy chuẩn của Việt Nam là 1000, cao hơn so với Mỹ và Châu Âu với TDS là 500.
Nước hợp vệ sinh
Nước hợp vệ sinh (HVS) là nước không màu, không mùi, không vị, không chứa các thành phần có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, có thể dùng để ăn uống sau khi đun sôi. Nước HVS có thể là nước mưa được trữ trong các thiết bị dự trữ, hoặc là nguồn nước mặt được bơm lên sau đó đưa vào bồn chứa và truyền dẫn đến người dân sử dụng, hoặc là nước từ các công trình nước sinh hoạt tập trung v.v.
Nếu nhà bạn đang dùng nước máy thì có phải sử dụng máy lọc nước không?
Nước máy hay nước thủy cục là nước được cung cấp bởi các Công ty cấp thoát nước. Nước máy đã được xử lý theo các quy trình nghiêm ngặt và được bảo vệ để nguồn nước cấp tới người dùng đảm bảo theo quy chuẩn nước sạch của Bộ Y Tế. Nguồn nước từ nguồn nước máy có thể là nguồn nước sông, suối, nước hồ hay nước ngầm. Nguồn nước cấp đều là những nguồn nước sạch có thành phần hòa tan trong nước đảm bảo quy chuẩn nước sạch của Bộ Y Tế. Các nguồn nước này được xử lý qua các quy trình sản xuất nước sinh hoạt đạt chuẩn. Do đó nước từ các nhà máy nước đều đạt tiêu chuẩn nước sạch theo QCVN 01-1:2018/BYT.
Nước máy ở Việt Nam có uống trực tiếp được không?
Kể từ ngày 1 tháng 7 năm 2021, tiêu chuẩn QCVN 01-1:2018/BYT đã được sử dụng để thay thế cho tiêu chuẩn nước uống trực tiếp QCVN 01:2009/BYT và tiêu chuẩn nước sinh hoạt QCVN 02:2009/BYT không còn hiệu lực. Do đó nước máy theo tiêu chuẩn QCVN 01-1:2018/BYT là có thể dùng cho mục đích ăn uống.
Tuy nhiên nước uống trực tiếp tại vòi hay nước uống đóng chai còn phải đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn về nước uống trực tiếp QCVN 6-1:2010/BYT theo quy định. Hầu hết nước máy tại Việt Nam đều thỏa mãn cả hai tiêu chuẩn trên. Tuy nhiên, nước máy ở Việt Nam không được khuyến khích có thể uống trực tiếp. Điều này có thể là do lo ngại về chất lượng hệ thống đường ống nước và hệ thống lưu trữ nước ở các khu tập thể không đảm bảo tiêu chuẩn an toàn.
Nước như thế nào thì là nước sạch?
Để đảm bảo nước có thể uống trực tiếp, ngoài việc phải đảm bảo các chất hòa tan trong nguồn nước không vượt quá tiêu chuẩn cho phép, còn phải đảm bảo nguồn nước không bị nhiễm khuẩn. Do đó nguồn nước cần duy trì lượng clo dư cần thiết không nhỏ hơn 0.2 mg/l. Theo tổ chức y tế thế giới, lượng clo dư trong nước là an toàn nếu nhỏ hơn 5 mg/l. Tuy nhiên lượng clo dư nhỏ hơn 2 mg/l sẽ cho vị nước dễ uống hơn. Theo tổ chức kiểm soát dịch bệnh CDC Mỹ, lượng clo dư nhỏ hơn 0.5 mg/l sẽ không đảm bảo an toàn nếu nước được lưu trữ trong bể chứa quá 24 giờ.
Nguồn nước máy tại Việt Nam có dư lượng clo xấp xỉ 1.0 mg/l ở hầu hết các điểm cung cấp. Lượng clo dư này đủ để giữ cho nguồn nước máy ở Việt Nam được đảm bảo không bị nhiễm khuẩn khi lưu trữ trong vòng 24 giờ.
Có an toàn khi uống trực tiếp nước máy?
Về cơ bản, nước máy ở nhiều đô thị tại Việt Nam an toàn để uống trực tiếp. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể mang nước đi xét nghiệm để chắc chắn rằng nguồn nước máy của gia đình bạn sạch và có thể uống trực tiếp. Theo Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ, có tới khoảng 100 chất gây ô nhiễm cần quan tâm có thể gây hại cho sức khỏe con người nhưng đã không được sàng lọc bởi các nhà máy nước tại Mỹ.
Nước máy có cần lọc qua máy lọc nước?
Về cơ bản, nếu nguồn nước máy ở Việt Nam đảm bảo an toàn thì việc sử dụng máy lọc nước là không cần thiết. Máy lọc nước sẽ cần thiết khi khu vực nước cấp có hệ thống đường ống đã cũ và dễ xảy ra hỏng hóc. Ngoài ra nếu nguồn nước máy được lưu trữ trong bể nước ngầm trước khi tới vòi nước trong nhà, nguồn nước này cũng không còn đảm bảo nữa. Đối với các trường hợp này, bạn cần có tư vấn thêm từ những chuyên gia về lọc nước để có thể có nguồn nước sạch để uống trực tiếp. Nếu không, hãy đun sôi nước trước khi uống nhé, mặc dù điều này sẽ làm cho việc hấp thụ khoáng chất trở nên khó khăn hơn.
Nước nhiễm lợ
Đối với các khu vực nước nhiễm lợ như các tỉnh miền Tây, nguồn nước máy bị nhiễm lợ khiến lượng Cl- vượt ngưỡng cho phép. Đối với nguồn nước máy bị nhiễm lợ, máy lọc nước công nghệ CDI có thể coi là sản phẩm tối ưu nhất, mặc dù công nghệ RO cũng giải quyết được vấn đề này.
Nước cứng
Ở một số vùng ở Việt Nam, thành phần canxi và magiê trong nước tương đối cao. Mặc dù độ cứng trong nước vẫn an toàn (<300 mg/l) theo tiêu chuẩn, nhưng lượng canxi này sẽ không an toàn cho các thiệt bị sử dụng nước nóng hay nấu ăn trong nhà. Đối với nguồn nước này, máy lọc nước công nghệ CDI có thể xử lý một cách hiệu quả hơn bất cứ công nghệ nào hiện có trên thị trường. Bạn không phải nghi ngờ về điều này bởi lẽ thực tế đã chứng minh điều đó. Nếu vẫn không tin, hãy liên hệ với tôi nhé, tôi sẽ dẫn bạn đi xem.
Nước giếng khoan và các nguồn nước không phải từ nước máy
Nước giếng khoan, nước sông suối ao hồ, hay nước mưa đều chưa qua bất cứ quy trình xử lý nước nào. Các nguồn nước này có thể chứa những thành phần dư lượng hóa chất độc hại và KHÔNG an toàn để uống. Do đó, để sử dụng nguồn nước này cho mục đích sinh hoạt cần phải có quy trình xử lý nước đầy đủ.
Mặc dù có rất nhiều thiết bị lọc nước được bày bán và quáng cáo trên thị trường như là những sản phẩm có thể xử lý mọi nguồn nước, chúng ta cần tham khảo kĩ trước khi quyết định. Nếu như bạn không có thời gian để tìm hiểu, hãy hỏi ý kiến các chuyên gia để có những cơ sở chính xác cho các quyết định của mình. Và hãy nhớ rằng, nước chỉ an toàn sau khi các kết quả xét nghiệm đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn theo QCVN 01-1:2018/BYT.
Là người tiêu dùng thông minh, hãy khó tính!
